Fihavanana, adidy, fihatsaram-belatsihy.

Nampidirin'i ikalamako | 25 Nov, 2008

Ny hazo voaroy ihany no hazo voangaly. Angaliko ianao raha tia ahy ; fa raha tsy tia ahy ianao, mba tofoka aho ;  ary  raha manova ianao mba afoiko ; fa ny “fitia mifamaly mahatsara fihavanana”.
Aza boraborahana ny fihavanana fa ny “fihavanana tahaka ny voara, ka raha vakina, misy vitsika”.
Manaova toy ny maso sy orona ka iray alahelo. Koa raha soa, miara-tsoa, ary raha ory, miara-mitondra.

Fanehoan’ny Ntaolo ny FIFANKATIAVANA sy FIHAVANANA  ireo ambony ireo.

Ary mbola maro ireo Malagasy mbola mandala ny Fihavanana.

Rehefa lavitra ny tanindrazana dia tena aseho mihitsy io fifankatiavana io, ka azo lazaina mampiavaka antsika ihany amin-drizareo tandrefana izay samy maka ho azy izany.

KANEFA :

Rehefa lavitra tanindrazana dia samy manana ny olona mahazatra azy hiarahana : mitovy fisainana, mitovy fiaviana, mitovy firehan-kevitra, mitovy lafin-kavana, mitovy finoana, mitovy asa, mitovy sekoly, mitovy fari-piainana, mitovy fahendrena, mitovy hadalana.

Rehefa lavitra tanindrazana dia mazavazava kokoa ireo fahasamihafana ireo satria kely ny sehatry ny fiaraha-monina.

Rehefa lavitra tanindrazana dia samy miady mafy amin’ny fiainana ary samy miezaka hanana ny tsaratsara kokoa. Misy ny mifanampy, misy ny mifaninana. Mety daholo izany fa ny tanjona dia hanatsara fari-piainana.

 

Fa rehefa lavitra tanindrazana ihany koa dia miova manaraka ny fiainana iainana ny dikan’ny Fihavanana :

- dia matetika mivadika hoe : tiavo ny namanao hihinananao ny hamaminao.Tongue out

- dia matetika mivadika hoe : aleo very tsikalakalam-pihavanana toa izay very tsikalakalam-bola.

- dia matetika mivadika hoe : fihavanana fanambakana ny Fihavanana manomboka amin’ny renintsoratra F lehibe nolalain’ny Ntaolo (hoy izay Olon-dehibe nivahiny tato aminay izay rehefa nitafatafa momba ny fiovan’ny fihavanana aty ivelany izahay).

- dia matetika mihamafy ny hoe : havako raha misy patsa, fa raha lany ny patsa havan-tetezina.

- dia matetika fihatsaram-belatsihy sisa no anaovana ny adidy (voatery asaina na olona mahasosotra aza raha tena tsy azo ialana ; raha azo ialana moa dia vitaina amin’ny tsikitsiky fotsiny ; voatery vangiana ihany koa raha misy fahoriana fa tsy dia hoe avy amin’ny fo no hidododoana).

 

Ka rehefa atao ny kajy dia mihalefy ny fomba malagasy sy ny fandalàna ny Fihavanana rehefa lavitra tanindrazana. Tsy hoe tsy hita izay maharatsy azy fa lasa tsy dia laharam-pahamehana intsony fotsiny.

Raha misy ny disadisa eo amin’ny antokon’olona roa, dia azo atao mihitsy ny tsy mifanasa raha misy fifaliana. Tsy mahataitra ny manodidina na tsy voaasa aza ianao, tsisy manodidina tohina amin’izany akory. Tsy mikredy mihitsy ny manodidina rehefa misy évité fa tsy invité. Mandeha zatra ilay fiainana amin’io fa FIFALIANA sy FAHASOAVANA tsinona kah. Azo tsy iaraha-mizaka iny.

Raha misy ny disadisa eo amin’ny antokon’olona roa, dia azo ampandrenesina daholo ihany ny tapaka sy namana tsy ankanavaka raha misy fahoriana. Mahataitra ny manodidina raha tsy midododo ianao ilay azo tsy nasaina tamin’ny fifaliana. Mahataitra ny manodidina raha tsy voaantso ianao, tsisy manodidina tsy tohina amin’izany.  Mikredy mihitsy ny manodidina fa tsy misy azo évité-na. Mandeha zatra ilay fiainana amin’io fa FAHORIANA tsinona kah. Azo/mila iaraha-mizaka iny.

Dia miala tsiny miala fondro aho raha tohina daholo ny manodidina fa amiko ny hoe Fihavanana dia avy amin’ny FO ny fiaraha-mitsiky raha misy fifaliana, ary fiaraha-miondrika raha misy fahoriana. Impiry moa no melohina ny “manao maty vao ramalala” !

Rehefa avy tsy niara-nifaly nandritra ny fotoana maro ve dia TSY MAINTSY hiara-hiondrika amin’ny andro iray amin’ny anaran’ny fihatsarambelatsihy. Dia rehefa hisaraka, dia fiteny ny hoe “eny ary fa dia tsy ho ny ratsy intsony anie no hifanodiavantsika fa mba ho ny tsara indray”, nefa dia haiko izao – satria efa nataony ahy indray mandeha - fa rahampitso raha mifanena eo am-bavahadinay indray izahay (fa miasa ao amin’ilay mpifanolo-bodirindrina aminay izy) dia hahodiny toa ny mahazatra ny lohany.

Dia hitako miala any indray ny kristiana be vontom-pinoana : "aza manao an'izany ianao fa hoy ny baiboly hoe raha misy..." HALTE !!! Tsia ; raha misy  mamelaka ny takolako havanana, tsy omeko kosa ny havia fa narary kle ! Tonga dia direkta be tsisy alaharo no valiny. Miala tsiny fa fitia mifamaly io. 

Tsia, manaja ny safidin'ny hafa aho. Raha te-hamitram-pihavanana amiko ny olona iray dia afaka nanao izany ary afaka hanao izany fa tsy miandry fahoriana hidona vao voatery hanao izany. Samy olon-dehibe dia samy tompon’andraikitry ny fihetsiny sy ny fisainany. Izy no tezitra ka tsy azoko terena handravona fihavanana izy raha tsy vokatry ny fony.

Ary miangavy ny manodidina aho mba tsy ho tohina amiko amin’ny fihetsiko amin’ny androm-pahoriana toa ny TSY nahatohina azy  ireo tamin’ny androm-pifaliana.

Ny fihetsiko tsy fanivaivana ny maty akory, fa ny maty tsara levenana, ny velona kosa no homem-boninahitra – kanefa ny voninahitra hifanomezana fa tsy omen’ny iray fotsiny. Toa ny nataoko tamin’ny maty rehetra (Rado, Père Ralibera, Miriam Makeba, raha tsy hitanisa afa-tsy  ireo aho) dia naondriko ny lohako, nanokana 10 mn fanajana azy aho. Ary mino aho fa nahafaly kokoa ny maty raha nidododo nijery azy fony narary ireo maro nidodododo nony lasa izy – na nidodododo nony efa teo am-bavahoan’ny ora farany izy.

 

Tsy araham-pihatsarambelatsihy ny Fihavanana, raha tsy izany dia aleo apetraka an-tsisiny izy aloha dia aleo samy maka ho azy toa ny tandrefana.

 

POURQUOI  JE  BLOGGUE  POUR  LE  FIHAVANANA angamba no tsara natao lohatenin’ity.

Miangavy an-tànan-droa re !

Nampidirin'i ikalamako | 24 Mar, 2008

“Aza ampijaliana ny tenintsika” hoy i DadaRabe indray andro tany amin’ny hevitra nandehandeha tany. Izaho koa angamba isan’ny nametraka sangisangy zary tenany indray andro hoe fa maninona no tsisy mari-piatoana ilay lahatsoratra. Vao haingana koa aho  nahita hevitra toy ny hoe : "fanalana sy fitaizana no eto",dia nanoratra ilay ranamana hoe : rehefa fa tsy refa, fotoana fa tsy fotôna, hoe fa tsy oe, sns, tsy tsaroako daholo.

Nisy namana iray teto moa niresahako indray andro momba ny antony tokony mahatonga izany rehetra izany dia voatanisany tao ny hoe :

- mety fohy ny fotoana ananan’ireo namana any Madagasikara : ny tosaka ambany be nefa ny vola aloa betsaka ihany.

- mbola votsa mitady ny faingo sy ny teboka ny ankamaroany.

- ny zava-dehibe izy mianatra mampiasa solosaina aloha fa izany resaka fanoratra izany manaraka ihany

Ekeko daholo izany rehetra izany, nefa mino aho fa ny fampandrosoana ny tanintsika dia ny fanajantsika indrindra indrindra ny antsika : atomboka amin’ny fiteny sy ny teny malagasy izany. Andrianiko ny teniko, fandre matetika io fiteny, izany hoe ataoko toa ny andriana ny teniko.

Tanjona kinendrin’ny "Tetikasa Telomiova" ohatra ny fampiroboroboana an’i Madagasikara amin’ny alalan’ny aterineto, fa ahoana moa no hiroboroboany raha ny teny malagasy aza toa very hasina fa na simba aza dia tsy olana, fa ny zava-dehibe ny aterineto. TSY AZO ATAO MIARAKA VA RE NY MIANATRA ATERINETO SY MAMEHY NY TENY MALAGASY ?

Marina fa misy ny frantsay tsy mahay manoratra ny teniny, na ny anglisy tsy mahafehy ny fanoratra ny teny anglisy. Moa dia tsy maintsy manao toa azy ireo isika fa tsy hanao ezaka hanaja sy hilofo hamehy ny tenintsika ?

Sady ny teny malagasy dia isan’ireo mora soratana satria izay andrenesanao azy no hanoratanao azy fa tsy mila irony satroka sy tsindrim-peo isan-karazany irony loatra. Moa tsy vetivety sy moramora kokoa manoratra fotoana noho ny fotôna ? Dia sarotra ve ny mamerina izay hita voasoratra amin’ny lahatsoratry ny namana hafa ka ohatra ny hoe dia soratana miaraka amin’ny haintso fa tsy toa ny andrenesana azy fotsiny hoe oe,  ny mampme tsy toa izao no fanoratra azy fa mampiomehy. Dia tena mila fotoana lavabe ve ny manoratra ireny na ambany aza ny tosaka ?

Rehefa miteny isika dia mino aho fa sady mieritreritra fa ny teny malagasy tsy manana ô fa oa, fa ny teny malagasy mampiasa y amin’ny faran’ny teny, fa ny teny malagasy tsy manana ny litera u, fa ny teny malagasy dia mampiasa haintso marobe amin’ny lohan’ny teny fa tsy re izy ireny rehefa tononina : hafa, hoe, hafatra,... ka mino aho fa tsy dia handany fotoana loatra raha mba samy mizatra manoratra sy mieritreritra amin’ny teny malagasy madio. Raha mila manenjika fotoana moa amin’ny fampidirana lahatsoratra, tsy azo atao ve manokana andro hafa manaraka mba hamerenana mamaky azy ireny sy hanitsiana izay diso ?

Tsy mamely akaiky andranona na ranona ity lahatsoratro ity fa mba fiangaviana an-tànan-droa fotsiny rey olona, averiko indramina ilay tenin’i DadaRabe hoe “aza  ampijaliana re ny tenintsika !” fa lova sy harentsika io. Ny an’ny hafa aza ve asaina hianarantsika dia ny antsika indray no tsinontsinoavina ?

Matoa aho manoratra ity dia noho ny fahatsapana fa mihamaro ireo lahatsoratra ahitana taratra ireo, ary dia marina ilay hevitra napetraky ny namana tany ho any hoe “Fanalana sady Fitaizana” no eto.

Miala tsiny raha lava dia lava ny lahatsoratra fa be loatra ny aingam-panahy ka tsy aritra intsony ny tsy hamoaka azy. Raha diso ny teniko avereno amiko fa aza izaho no ariana ; ataovy toa ny voankazo an’ala ka ny mamy raiso fa ny mangidy kosa ario. Misaotra betsaka.

«Mialoha   1 2